Muyuna, 26 december 2004
Als Jozef en Maria vanavond onverwacht langs waren gekomen, was er zelfs in de stal geen plaats meer voor hen geweest. De Establo zit tot de laatste cabaña vol. En juist op een dag als vandaag, met veertig gasten die moeten eten, is Sandro ineens spoorloos verdwenen. Niemand begrijpt het, het is niks voor Sandro om zomaar weg te blijven. Hij woont op de Establo en fungeert zo’n beetje als bedrijfsleider. Misschien zijn er problemen in zijn familie, misschien heeft hij zich afgelopen nacht samen met Julio bezat, misschien allebei. Julio zou vanavond ook helpen in de keuken, maar hij is straalbezopen in zijn huisje in Muyuna aangetroffen, niet in staat om ook maar een woord uit te brengen, laat staan te werken.
Alicia is de reddende engel in dit kerstverhaal, die voor hulptroepen heeft gezorgd. Ze heeft haar man en twee van haar elf kinderen van huis meegenomen. Ook ik help mee. Jerónimo doet zijn uiterste best om deze bijeengeraapte staf in goede banen te leiden. Hij drentelt gespannen door de keuken en deelt met zijn geknepen stemmetje de orders uit. Ik dek de tafels, ontdoe de papaja’s voor het nagerecht van hun kleine zwarte pitten en maak verse ananassap klaar voor de voorborrelende gasten. Ondanks zijn ogenschijnlijke onrust heeft Jerónimo alles onder controle en worden de drie gangen keurig gepland uitgeserveerd.
Met het opruimen en afwassen help ik wel vaker als er grote groepen zijn. De afgekloven kippenbotten wil ik zoals gebruikelijk aan de honden Tom en Yura geven, maar Alicia grijpt in. De honden krijgen ieder één bot. Verlekkerd zoeken de twee zoons van Alicia beide een bot uit waar de gasten veel vlees aan hebben laten zitten. De rest gaat in een plastic zakje mee naar huis voor de overige leden van de familie. Ik heb Alicia zelf wel vaker tijdens het doen van de afwas zien kluiven aan de uit het restaurant teruggekomen vleesresten, maar ik blijf er toch wat ongemakkelijk tegenaan kijken.
De volgende ochtend is Sandro weer boven water. Zwijgzaam staat hij achter het fornuis het ontbijt klaar te maken. Met bramensap erbij, mijn favoriet. Bij het afruimen van de ontbijttafels kan ik maar niet begrijpen dat zoveel mensen hun glas niet hebben leeggedronken. Sommige glazen zijn nog halfvol, het is werkelijk zonde van het overheerlijke sap. Gelukkig zijn Alicia’s engelen er weer. Voor het schoonspoelen gieten de jongens alle restjes bramensap uit de glazen en vullen daarmee meer dan een halve kan. Deze keer begrijp ik hen helemaal.